Voor de vervoeging van werkwoorden gaan we uit van de stam. Dit is normaal gesproken het hele werkwoord zonder de uitgang -en: werk van werken, huil van huilen, enz. Bij skaten is echter niet skat, maar skate de stam. Die extra -e is nodig vanwege de uitspraak: ik skate wordt goed uitgesproken, maar ik skat niet. Deze ‘extra’ e komt in alle vervoegingen van skaten terug.

Skaten krijgt verder dezelfde ‘behandeling’ als een zwak Nederlands werkwoord, zoals werken. In de verleden tijd komt er -te achter de stam: jij/hij skatete, jij/hij werkte. Op deze verledentijdsvormen is het ezelsbruggetje van ’t kofschip van toepassing: de t en de k zitten in ’t kofschip, en dat betekent -te in de verleden tijd, en daardoor ook een t in het voltooid deelwoord.

Het voltooid deelwoord geskatet wordt gevormd door ge- voor de stam skate te plaatsen en er een t aan toe te voegen; precies zoals het voltooid deelwoord gewerkt wordt gevormd dus. Voor het gevoel van veel mensen is deze t in geskatet overbodig, maar hij moet toch worden geschreven: het Nederlandse systeem wordt bijna ‘meedogenloos’ ook op Engelse werkwoorden toegepast. Vergelijk ook:

  • Ik heb de oude versie van het artikel gedeletet. (stam: delete, verleden tijd: deletete)
  • Ze hebben nu al drie keer gespeeddatet. (stam: speeddate, verleden tijd speeddatete)
  • We hebben de website geüpdatet. (stam: update, verleden tijd: updatete)

De geskatete afstand

In de geskatete afstand, de gedeletete bestanden en de geüpdatete website komt er een e achter het voltooid deelwoord, net als in de gewerkte uren en de gemiste lessen. De laatste lettergreep in geskatete, gedeletete en geüpdatete is voor de uitspraak totaal overbodig (sommige mensen verslikken zich juist in de uitspraak als ze deze vormen oplezen). Desondanks wordt het vaste systeem voor werkwoordspelling zonder pardon toegepast op het voltooid deelwoord.

Hou op met dat geskate!

De vormen geskate, gedelete, gespeeddate en geüpdate zijn overigens op zichzelf wél mogelijk. Niet als werkwoordsvervoegingen, maar als zelfstandige naamwoorden. Bijvoorbeeld in ‘Hou toch op met dat geskate!’; ‘Dat gedelete van jou altijd!’; ‘Ik snap dat gespeeddate van hem niet’; ‘Stoppen met dat geüpdate!’ Dit type zelfstandige naamwoorden wordt gevormd door ge- voor de stam van het werkwoord te plaatsen. Vergelijk ‘Hou toch op met dat gelach/gehuil/gewerk!’

Blij met deze uitleg?

Met een donatie van € 2 steun je Onze Taal. Bedankt!