Waar komt de uitdrukking ergens op zitten als een bok op de haverkist vandaan en wat wordt ermee bedoeld?

Deze uitdrukking betekent 'iets heel graag willen hebben en er dus alles voor doen', 'ergens heel fel op zijn', 'iets niet kunnen loslaten', 'niemand eraan willen laten komen of er alleen in het uiterste geval iets ervan prijsgeven'. Waarschijnlijk is de uitdrukking ontstaan door de gedachte aan een bok die telkens met zijn kop tegen de haverkist aan stoot, vermoedelijk in de hoop dat hij zo bij de haver kan komen.

In een boek uit 1642 (Zinnebeelden oft Adams Appel) staat een afbeelding van een bok die een haverkist 'aanvalt'. Daarbij staat een gedicht waarin wordt verteld hoe een bok het deksel van de haverkist op zijn kop krijgt als hij van de haver staat te eten. En dan:

     Flok [fluks, meteen] aerselt hy te rug [loopt hij achteruit] (de kiste salt bekoopen,)
     En komt met groot gewelt en kracht daar tegen loopen

De haverkist moet het dus bezuren: de bok neemt een aanloop en stoot er met zijn kop tegenaan. De vasthoudendheid en felheid van de bok in zijn 'aanval' op de haverkist werd mogelijk later figuurlijk gebruikt. Aanvankelijk duidde als een bok op de haverkist erop dat iets ruw werd behandeld of dat iemand ruw werd bejegend, maar deze betekenis is inmiddels verouderd. Nu gebruiken we de uitdrukking om aan te geven dat iemand 'erbovenop zit', erg gedreven (soms zelfs té gedreven) en vasthoudend is, of iets niet (of alleen met grote moeite) kan afstaan of delen.