löss

Citaat

“In onze beleving zit taal vastgeklonken aan ‘de grond’ of aan ‘de bodem’, aan klei, zand, veen of löss. Die bodems zijn ons dierbaar, omdat we er een specifieke sociale betekenis aan toekennen.”
(Bron: Opinie: waarom provincies meertaligheid meer ruimte moeten geven – Leonie Cornips, Trouw, 4 maart 2023)

Betekenis

vruchtbare leemsoort

Uitspraak

lus

Woordfeit

Zoals aan de umlaut al een beetje te zien is, komt löss uit het Duits. In die taal is zowel de spelling Löss als Löß in gebruik. De uitspraak varieert er ook: soms hoor je ‘lus’, net als in het Nederlands, soms hoor je ‘leus’.

Löss werd in 1823 voor het eerst in wetenschappelijke literatuur gebruikt, door de Duitse mineraloog Karl Cäsar von Leonhard. Hij vormde het woord waarschijnlijk op basis van het Zuid-Duitse (Alemannische) dialectwoord lösch, dat ‘los’ betekent – een verwijzing naar de relatief losse structuur van löss.

Omdat löss vooral veel voorkomt in Limburg (zowel in Nederland als in België), wordt deze grondsoort ook wel Limburgse klei genoemd. Löss is geologisch gezien overigens geen klei, maar een soort leem.