Wat is juist: appel of appèl in bijvoorbeeld een appel/appèl op iemand doen?
De officiële spelling is appel, zonder accent. In de praktijk is appèl ook heel gebruikelijk.
Volgens de officiële spelling is alleen appel juist, zonder accent grave. Het is dus officieel een appel op iemand doen (‘iemand iets dringend verzoeken’). Toch is appèl een veelvoorkomende en ook goed te verdedigen alternatieve spelling.
Knipperlichtrelatie
De Nederlandse spelling heeft een lange knipperlichtrelatie achter de rug met het accent grave in appèl. In de eerste officiële woordenlijst (Woordenlijst voor de spelling der Nederlandsche Taal van De Vries en Te Winkel, 1863) stond appèl. Van Dale nam van zijn eerste (1864) tot en met zijn achtste druk (1961) ook appèl op. Daarna werd het appel, onder invloed van het Groene Boekje van 1954, dat het accent grave schrapte. In het Groene Boekje van 1995 werd het toch weer appèl, en in de uitgave van 2005 weer appel. In 2015 is het appel gebleven.
De reden dat appel in de officiële spelling geen accent krijgt, is dat het in de taal van herkomst – het Frans – ook zonder accent wordt geschreven. Het accent in appèl is voor veel Nederlandstaligen echter onlosmakelijk verbonden met het woord; het fungeert als een uitspraakteken, net als in hè en blèren. Bovendien heeft appel zonder accent al een andere betekenis, en in sommige contexten is niet direct duidelijk welk woord bedoeld is.
Betekenis en voorbeelden
Appèl heeft verschillende betekenissen. De bekendste zijn: ‘hoger beroep’, ‘sein om zich te verzamelen’ en ‘reclamering, melding van een overtreding’ (bijvoorbeeld in de sport). Hieronder staan meer voorbeelden van uitdrukkingen en combinaties met appel/appèl.
Officieel | Alternatief |
er was een appel voor hands | er was een appèl voor hands |
op het appel ontbreken | op het appèl ontbreken |
appeldagvaarding | appèldagvaarding |
appelgeding | appèlgeding |
appelgrond | appèlgrond |
appelinstantie | appèlinstantie |
appelmogelijkheid | appèlmogelijkheid |
appelprocedure | appèlprocedure |
appelrecht | appèlrecht |
appelrechter | appèlrechter |
appelvonnis | appèlvonnis |
appelzaak | appèlzaak |
avondappel | avondappèl |
middagappel | middagappèl |
ochtendappel | ochtendappèl |
spoedappel | spoedappèl |
Lees ook
Taaladvies.net: Appèl / appel
Toch nog een vraag?
Onze taaladviseurs staan elke werkdag voor je klaar
Bel 085 00 28 428(gebruikelijke belkosten, geen extra kosten)
Of stel je vraag via social media of per mail