orwelliaans

betekenis

betrekking hebbend op een volledig van bovenaf gecontroleerde maatschappij

uitspraak

[or-wel-lie-aans]

citaat

"Of hij kan aan de kaak worden gesteld als een slechte dokter, een ondermaats presterende leraar of een regelrechte oplichter. Ook kan hij ontmaskerd worden als een geruchtenverspreider of politieke onruststoker. Dit orwelliaanse systeem gaat niet alleen gelden voor particulieren, maar ook voor bedrijven en plaatselijke autoriteiten."
Bron: Internet Plus vervolmaakt de Chinese dictatuur (Jan van der Putten, De Groene Amsterdammer, 4 november 2015)

woordfeit

Het woord orwelliaans verwijst naar de Britse auteur George Orwell, en dan met name naar de sfeer die zijn bekendste boek kenmerkt: 1984 (zie ook Wikipedia). Daarin wordt een maatschappij geschetst waarin alles wat iedereen doet voortdurend in de gaten wordt gehouden door de almachtige leider Big Brother ('Grote Broer'), en waarin geen ruimte is voor individualiteit.
Bijvoeglijke naamwoorden die met het achtervoegsel -iaans zijn afgeleid van een persoonsnaam, worden met een kleine letter geschreven: orwelliaans, freudiaans, kafkaiaans, victoriaans, enz.