Genootschap Onze Taal Webversie  |  Afmelden
4 september 2017
 
pedel (de)
betekenis
bode van een universiteit, functionaris die academische plechtigheden regelt

uitspraak
[puh-del]

citaat
“Als het wapen van de universiteit niet op de goede plaats zit of de biezen niet genoeg kloppen, dan loopt een hoogleraar het risico dat hij zijn toga niet mag dragen. Maar bij al dat uiterlijke vertoon is er één terrein waarover de pedel niks te zeggen heeft: de binnenkant van het gewaad.”
Bron: Onder de toga’s van professoren is het een vrolijke boel (Richard Bank en Saskia Aukema, Trouw, 2 september 2017)

woordfeit
Een pedel is een functionaris aan de universiteit die vooral een formele, ceremoniële rol vervult. Hij of zij is onder meer zichtbaar als iemand promoveert: de pedel leidt de promovendus en de hoogleraren naar de zaal waar de promotie plaatsvindt en kondigt na enige tijd aan dat de plechtigheid formeel voorbij is.
Het woord pedel komt van het middeleeuws Latijnse pedellum of bedellum, dat zelf weer een Germaanse oorsprong heeft. Het Germaanse woord waar het op gebaseerd is, luidde bidil of bitil en is verwant aan het Nederlandse beul. Dat woord duidde oorspronkelijk een gerechtsbode aan; later verschoof de betekenis naar degene die een lijfstraf uitvoert of het doodvonnis voltrekt. Ook bode en bieden zijn verwante woorden.
 
 
 
Aanbod van Onze Taal
De nieuwe Onze Taal
 
Bent u al een ‘bingelistener’? In het nieuwe nummer van Onze Taal belichten we de talige kant van de steeds populairder wordende podcast.
Daarnaast vertelt Wim Helsen over de tekst die zijn liefde voor taal aanwakkerde, en kunt u kennismaken met onze nieuwe directeur: Vibeke Roeper.

Nog geen lid? Neem een proefabonnement: www.onzetaal.nl/opproef. 
Lid worden
 
Facebook
Twitter
LinkedIn
Google+
Doorsturen
Diensten Onze Taal
Nieuwsbrief